Küreselleşme Bir Dönüm Noktasında: Trump'ın Tarifeleri, Finansal Piyasalar ve Fukuyama'nın "Tarihin Sonu" Tezi Yeniden Değerlendiriliyor
Doç. Dr. Caner Özdurak’ın Oxford Üniversitesi, 14. Uluslararası Küresel Ekonominin Yeniden Yapılandırılması (ROGE) Konferansı'nda sunduğu makalesi, Donald Trump'ın başkanlığı dönemindeki korumacı ticaret politikalarının küresel finansal piyasalar üzerindeki derin etkisini ve Francis Fukuyama'nın liberal demokrasinin zaferini öngören "Tarihin Sonu" tezine selam yollayarak ortaya koymaya çalışıyor.
Ana Bulgular ve Analiz
Doç. Dr. Caner Özdurak'ın araştırması Trump'ın uyguladığı tarifelerin finansal piyasalardaki oynaklığı önemli ölçüde artırdığını ve yatırımcı beklentilerini önemli ölçüde değiştirdiğini gösteriyor. Vector Autoregression (VAR) modeli kullanılarak yapılan bu analiz, ticaret politikası şoklarının varlık sınıflarını farklı şekilde etkilediğini ve ilgili dönem için S&P 500 volatilitesinin önemli bir kısmını açıkladığını gösteriyor. Bu şoklar, yatırımcıların gelecekteki ekonomik büyüme ve risk algıları üzerindeki belirsizliği artırarak işliyor.
- Piyasa Oynaklığı: Özellikle ihracata bağımlı şirketler, ticaretle ilgili şoklara karşı oldukça savunmasız kalmış ve hisse senedi değerlerinde artan bir oynaklık yaşamıştır.
- Enflasyon ve Tahvil Getirileri: Tarifelerin uygulanması, enflasyon endişelerini de beraberinde getirmiş, bu da tahvil getirilerinde artış gibi potansiyel piyasa reaksiyonlarına yol açmıştır.
- Tarihsel Bağlantı: Çalışma, tarihsel olarak ticaret aksaklıklarının finansal krizlerle ilişkilendirildiğini vurguluyor. Bu, güncel ticaret politikalarının finansal istikrara katkıda bulunma potansiyelinin altını çiziyor.
Fukuyama'nın Tezini Sorgulamak
Francis Fukuyama'nın Soğuk Savaş sonrası dönemde liberal demokrasinin ve serbest piyasa kapitalizminin nihai zaferini müjdeleyen tezi (her ne kadar ilgili literatürde halihazırda çokça eleştirilmiş ve güncelliğini çoktan kaybetmiş olasa da bizim için bir miktar tatlandırıcı görevi görerek), Trump'ın korumacı politikalarıyla ciddi bir sınama altına girmiştir. Makale, modern ticaret politikalarının finansal istikrarı bozabileceğini ve küreselleşmenin varsayılan seyrini tehlikeye atabileceğini gösteren ampirik kanıtlar sunarak, major makro kararların mikro etkilerinin altını çizmektedir. Bulgular, liberal demokratik yönetişimin vaat ettiği finansal istikrarın, çağdaş ticaret politikalarının etkisiyle sarsılabileceğini ortaya koymaktadır.
Sunumun tamamı için: